Piotr Maciążek w „Stawce większej niż gaz” o rosyjskim węglu, Falencie i politycznych konsekwencjach jego działalności

Plasowanie rosyjskiego węgla w Polsce, podobnie jak ropy czy gazu, ma również swój kontekst polityczny, o którym chciałbym opowiedzieć.

Chodzi o jednego z największych producentów i eksporterów węgla energetycznego w Rosji – Kuzbaską Kompanię Paliwową (KTK). Operuje ona na Syberii, w Zagłębiu Kuzbaskim, w kopalniach odkrywkowych, co wpływa na finalną cenę produktu. KTK sprzedaje węgiel na rynki zagraniczne, głównie do Chin. Niemniej Polska jest ważnym rynkiem dla Rosjan, którzy mają w Gdańsku swoją spółkę zależną^[1]. Była ona partnerem biznesowym Marka Falenty, dostarczając węgiel drogą kolejową z Rosji przez kraje bałtyckie i obwód kaliningradzki do magazynów założonej przez niego firmy Składy Węgla^[2]. Falenta zapożyczył się na duże sumy u właścicieli KTK – Wadima Daniłowa i Igora Prokudina. Szczególnie druga z wymienionych postaci wydaje się interesująca. To były wicegubernator obwodu kemerowskiego (to tam znajduje się Zagłębie Kuzbaskie) i biznesmen. Doszedł do dużych pieniędzy dzięki bliskiej znajomości z byłym już szefem obwodowej administracji Amanem Tulajewem. Tulajew zasłynął błyskawicznym wsparciem udzielonym mieszkańcom Krymu „ciemiężonym przez ukraińskie władze” w momencie, gdy kształtowała się polityka Władimira Putina wobec Ukrainy w roku 2014. Zyskał tym sobie sporą przychylność na Kremlu.

Kluczowy dla uzmysłowienia sobie polityczności rosyjskiego węgla napływającego w coraz większych ilościach do Polski jest wątek Falenty. Według ustaleń Grzegorza Rzeczkowskiego z tygodnika „Polityka”: „biznesmen pod wpływem długów zaciągniętych w KTK został zmuszony do przekazania rosyjskim służbom nielegalnie zdobytych nagrań ze spotkań najważniejszych przedstawicieli polskiego rządu i biznesu, a w efekcie doprowadził do tego, że wschodni sąsiad umocnił swoje wpływy nad Wisłą”^[3]. Faktycznie, tzw. afera taśmowa w dużym stopniu przyczyniła się do zmiany rządu w Warszawie. Rosyjski węgiel w pewnym sensie wywrócił więc rządy Platformy Obywatelskiej, mocno ingerując w demokratyczne procesy wyborcze. Ponieważ w ostatnim czasie (październik 2018 r.) ujawniane są kolejne nagrania, zarejestrowane prawdopodobnie na zlecenie Falenty, których bohaterem jest tym razem premier Mateusz Morawiecki (PiS), nie można wykluczyć, że sprawa będzie miała ciąg dalszy. Co jest celem tej akcji? Moim zdaniem destabilizacja sytuacji politycznej w kraju, a docelowo wymiana znacznej części elit politycznych^[4]. Doprowadzi to także do wyłonienia nowej, zdecydowanie prorosyjskiej siły politycznej w Polsce, która będzie aspirować do wpływania na kierunek, w jakim podążać będzie nasze państwo.

Warto nadmienić, że rosyjski węgiel może także wpłynąć na wynik wyborczy w roku 2019 w jeszcze bardziej bezpośredni sposób, niż to się działo w roku 2015. Patologiczne uzależnienie gospodarki naszego kraju od „czarnego złota” i brak zasadniczych refom branży energetycznej powoduje w coraz większym stopniu głęboką destabilizację polskiej gospodarki. Galopujące ceny węgla i uprawnień do emisji CO₂, które elektrownie zgodnie z prawem Unii Europejskiej muszą skupować z powodu emitowania do atmosfery gazów cieplarnianych, podnoszą koszty wytwarzania energii elektrycznej. Według szacunków Crédit Agricole w 2019 roku cena prądu może być w naszym kraju wyższa nawet o 50–70 proc.^[5]To realne zagrożenie nie tylko dla interesów państwa (utrata konkurencyjności przez przemysł), lecz także obecnego rządu (niekontrolowany wzrost rachunków dla statystycznego Kowalskiego). Na razie jedyny pomysł na poradzenie sobie z tą trudną sytuacją to różnorakie pakiety osłonowe w postaci zapomóg finansowych pochodzących ze sprzedaży posiadanych przez Polskę uprawnień. Jest to jednak jedynie leczenie objawów, a nie samej choroby, która trapi Polskę.

Książka Piotra Maciążka „Stawka większa niż gaz” jest dostępna w naszej księgarni internetowej

^[1]
Porównaj: https://ktkpolska.pl/o-nas [dostęp 13 października 2018 r.].

^[2]
Za aferą podsłuchową mogą stać Rosjanie – poszlaki są mocne, http://wyborcza.pl/1,76842,16208941,Za_afera_podsluchowa_moga_stac_Rosjanie___poszlaki.html [dostęp 13 października 2018 r.].

^[3]
Czy Rosja maczała palce w aferze taśmowej? Nowe fakty w sprawie, która wstrząsnęła polską polityką, https://www.newsweek.pl/polska/polityka/afera-tasmowa-powiazania-falenty-z-rosja-nowe-fakty-w-sprawie/1theglz  [dostęp 13 października 2018 r.].

^[4]
To mówi Morawiecki na taśmie z „Sowy i Przyjaciół”, https://wiadomosci.onet.pl/kraj/afera-tasmowa-to-mowil-mateusz-morawiecki-na-tasmie-od-sowy-i-przyjaciol/247cq75 [dostęp 13 października 2018 r.].

^[5]
Ceny prądu porażą firmy. Zapłacić za to możemy wszyscy, https://tvn24bis.pl/dlafirm,107/ceny-pradu-dla-przedsiebiorstw-mozliwe-podwyzki-cen,874756.html [dostęp 13 października 2018 r.].